Vương cung thánh đường đầu tiên tại Trung Á

Tiểu Vương cung Thánh đường thánh Giuse ở Karaganda, Kazachstan | Photo courtesy of the Minor Basilica

Miền Trung Á đã có một Vương cung thánh đường đầu tiên, đó là nhà thờ chính tòa Giuse ở thành phố Karaganda, thuộc cộng hòa Kazachstan, được Bộ Phụng tự và kỷ luật bí tích nâng lên hàng tiểu Vương cung Thánh đường. Thánh lễ trực tuyến mừng biến cố này được cử hành hôm 6/9/2020 vừa qua.

Thánh đường Thánh Giuse được xây cất cách đây 40 năm, theo lời thỉnh cầu của các tín hữu Công giáo bị nhà nước cộng sản Liên xô bách hại và lưu đày tới cộng hòa Kazachstan. Thời ấy vẫn còn là thời vô thần và các linh mục hoặc bị giam trong tù hoặc ở trong các trại tập trung.

Karaganda là nơi có một trong những trại lao động lớn nhất dưới thời Xô Viết. Người ta ước lượng có một triệu tù nhân chính trị đã đi qua trại lao động khổ sai, gọi là Karlag ở miền này, để khai thác quặng mỏ từ năm 1931 đến 1959, trong đó có hàng ngàn người Công giáo bị bách hại, thuộc các nước như Ba Lan, Ucraina, Đức, Lituani và Belarus.

Cha Evgeniy Zinkovskiy, Tổng đại diện giáo phận Karaganda, nói với hãng tin CNA, hôm 10/9/2020 rằng: “Đối với chúng tôi, thánh đường này là thành quả đức tin mạnh mẽ và những đau khổ nặng nề của các dân tộc chúng tôi, nhưng đó cũng là tình yêu lớn lao của Thiên Chúa đối với người dân chúng tôi”.

Khi cuộc bách hại thời Xô Viết được dịu bớt trong thập niên 1970, các tín hữu Công giáo ở thành Karaganda đã xin nhà nước cho xây một thánh đường và năm 1977, họ nhận được thư từ Mascơva cho phép xây cất. Sau khi Kazachstan được độc lập khỏi Liên xô năm 1991, nhà thờ thánh Giuse trở thành nhà thờ chính tòa của giáo phận Karaganda năm 1999. Năm 2012, một nhà thờ chính tòa mới dâng kính Đức Mẹ Lộ Đức được thánh hiến tại nơi trước kia là trại cưỡng bách lao động Karlag.

G. Trần Đức Anh, O.P. (CNA 10-9-2020)